آخرین ویرایش در مرداد 22, 1404 توسط رضا اسد زاده
کتاب «دارونامه جامع دامپزشکی» به قلم دکتر سیدمحمد فقیهی، استاد برجسته فارماکولوژی دانشگاه تهران، توسط انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران در دو جلد منتشر شد. این اثر علمی و تخصصی با هدف ارائه اطلاعات دقیق و کاربردی درباره داروهای مورد استفاده در انواع گونههای حیوانی، بهویژه در حوزه دامپزشکی، روانه بازار شده و میتواند به عنوان مرجعی معتبر برای متخصصان، دانشجویان و فعالان حوزه درمان حیوانات مورد استفاده قرار گیرد.
این دارونامه در قالب ۸ بخش و ۱۸ فصل تدوین شده و بیش از ۲۰۰۰ صفحه دارد. محتوای کتاب به بررسی داروهای مورد مصرف در دامهای بزرگ و کوچک، پرندگان، جوندگان، خزندگان، دوزیستان، ماهیان و بیمهرگان اختصاص دارد. نویسنده در این اثر تلاش کرده است تا با بهرهگیری از دانش تخصصی و تجربیات بالینی، اطلاعاتی جامع درباره نحوه تجویز، جذب، متابولیسم و اثرات داروها در گونههای مختلف حیوانی ارائه دهد.
در بخش مربوط به داروهای دامهای سنگین، به روشهای مختلف تجویز دارو از جمله خوراکی، تزریقی، داخل عضلانی، داخل وریدی، داخل مفصلی و حتی تزریق داخل چشم اشاره شده است. همچنین محدودیتهایی در حجم تزریق برای دامهای بالغ و جوان مورد توجه قرار گرفته تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود. نویسنده تأکید دارد که محل تزریق میتواند بر میزان جذب دارو تأثیرگذار باشد و انتخاب روش مناسب برای تجویز اهمیت بالایی دارد.
در بخش دیگری از کتاب، به تفاوتهای فیزیولوژیکی در جذب دارو از دستگاه گوارش در نشخوارکنندگان پرداخته شده است. عواملی مانند PH شکمبه، حجم محتویات و فعالیت میکروبی نقش مهمی در اثربخشی دارو دارند. همچنین هشدار داده شده که تجویز خوراکی برخی داروهای ضدباکتریایی مانند پنیسیلینها در نشخوارکنندگان میتواند موجب اختلالات شدید گوارشی شود، بهویژه در دامهای شیرده که این اختلالات ممکن است بر اشتها و تولید شیر تأثیر منفی بگذارد.
از دیگر نکات برجسته کتاب، بررسی تفاوتهای متابولیکی بین گونههای مختلف حیوانی است. برای مثال، داروی فنل بیوتزون در برخی دامهای سنگین نیمهعمری طولانیتر نسبت به اسب دارد و داروی زایلزین نیز در دامهای سنگین با دوز بسیار پایینتری نسبت به اسب تجویز میشود.
این کتاب در نوبت اول چاپ، در دو جلد و با قیمت ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان عرضه شده و میتواند به عنوان یک منبع علمی معتبر در آموزش و درمان دامپزشکی مورد استفاده قرار گیرد. انتشار این اثر گامی مهم در ارتقاء دانش دارویی در حوزه دامپزشکی کشور محسوب میشود و میتواند نقش مؤثری در بهبود سلامت حیوانات و افزایش بهرهوری در صنعت دامپروری ایفا کند.
رضا اسد زاده هستم فوق لیسانس علوم انسانی و با بیش از 8 سال سابقه خبرنگاری .