سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک به منظور ارتقای کیفیت خدمات آموزشی و تربیتی در مهدهای کودک، استانداردهای مشخصی را برای تعداد کودکان به ازای هر مربی و همچنین سرانه فضای مورد نیاز برای هر نوآموز تدوین و به تمامی کودکستانهای کشور ابلاغ کرده است. این استانداردها با در نظر گرفتن ملاحظات روانشناختی و نیازهای رشدی کودکان در سنین مختلف تعیین شدهاند.
حمیدرضا شیخالاسلام، رئیس این سازمان، با اشاره به اهمیت ارتباط مؤثر و ایمن میان کودک و مربی، بیان داشت که از منظر روانشناسی، ترجیح بر آن است که هر کودک در مهد کودک دارای یک مربی اصلی و ثابت باشد. برقراری ارتباط عمیق و سازنده بین کودک و چندین مربی به طور همزمان میتواند چالشبرانگیز باشد و ممکن است به کیفیت این ارتباط آسیب وارد کند. با این حال، وی اذعان داشت که در عمل و در فرآیند آموزش و تربیت، ممکن است کودکستانها نیازمند تغییر مربی یا استفاده از مربیان متخصص در کنار مربی اصلی باشند. در چنین شرایطی، ضروری است که حضور مربیان تخصصی به گونهای برنامهریزی شود که وظایف و نقش محوری مربی اصلی تحتالشعاع قرار نگیرد و ارتباط پایدار کودک با مربی اصلی حفظ شود.
شیخالاسلام تأکید کرد که رعایت این اصل، یعنی اولویت داشتن یک مربی اصلی برای هر کودک، به عنوان یک توصیه جدی به تمامی کودکستانها و مراکز تعلیم و تربیت کودک ابلاغ شده است. سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با در نظر گرفتن ابعاد مختلف رشدی کودکان در سنین گوناگون، استانداردهای دقیقی را برای نسبت تعداد نوآموز به مربی و همچنین حداقل فضای مورد نیاز برای فعالیت و بازی کودکان تعیین کرده است.
رئیس سازمان تعلیم و تربیت کودک، این استانداردها را به شرح زیر اعلام کرد:
- دوره شیرخوارگی (تولد تا ۲۴ ماهگی): حداکثر ۵ کودک به ازای هر مربی، با حداقل سرانه فضای ۲ متر مربع برای هر کودک. در این سنین حساس، توجه فردی و مراقبت نزدیک مربی از اهمیت ویژهای برخوردار است و فضای کافی برای حرکت و بازیهای حسی-حرکتی ضروری است.
- دوره ۲۴ تا ۳۶ ماهگی (۲ تا ۳ سالگی): حداکثر ۸ کودک به ازای هر مربی، با حداقل سرانه فضای ۲ متر مربع برای هر کودک. در این دوره که کودکان به تدریج استقلال بیشتری پیدا میکنند و تعاملات اجتماعی آنها افزایش مییابد، همچنان نیاز به توجه کافی مربی و فضای مناسب برای بازیهای گروهی و فردی وجود دارد.
- دوره ۳۶ تا ۴۸ ماهگی (۳ تا ۴ سالگی): حداکثر ۱۰ کودک به ازای هر مربی، با حداقل سرانه فضای ۱.۵ متر مربع برای هر کودک. با افزایش سن و تواناییهای شناختی و اجتماعی کودکان، تعداد مجاز کودکان در هر کلاس میتواند افزایش یابد، اما همچنان حفظ فضای کافی برای فعالیتهای آموزشی و بازی ضروری است.
- دوره ۴۸ تا ۶۰ ماهگی (۴ تا ۵ سالگی): حداکثر ۱۵ کودک به ازای هر مربی، با حداقل سرانه فضای ۱.۵ متر مربع برای هر کودک. در این دوره آمادگی برای ورود به مدرسه و توسعه مهارتهای پیشدبستانی اهمیت مییابد و سازماندهی فعالیتهای گروهی با تعداد بیشتر کودک نیازمند مدیریت کارآمد مربی است.
- دوره ۶۰ تا ۷۲ ماهگی (۵ تا ۶ سالگی): حداکثر ۲۰ کودک به ازای هر مربی، با حداقل سرانه فضای ۱.۵ متر مربع برای هر کودک. در آستانه ورود به دبستان، کودکان از سطح بالاتری از استقلال و تواناییهای یادگیری برخوردارند و امکان مدیریت کلاسهای با تعداد بیشتر فراهم میشود، اما همچنان کیفیت تعاملات و فضای آموزشی مناسب باید تضمین شود.
شیخالاسلام در پایان تأکید کرد که سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک برای تحقق کامل این استانداردها، تمام تلاش خود را در همکاری با سایر دستگاههای ذیربط و مؤسسان مهدهای کودک به کار خواهد بست. اجرای دقیق این استانداردها، گامی مهم در جهت تضمین کیفیت آموزش و پرورش در دوران کودکی و فراهم آوردن محیطی امن، پویا و مناسب برای رشد همهجانبه نوآموزان خواهد بود. این سازمان بر نظارت دقیق بر اجرای این دستورالعملها تأکید دارد و انتظار میرود تمامی مهدهای کودک در سراسر کشور با رعایت این استانداردها، زمینه را برای شکوفایی استعدادها و رشد سالم کودکان فراهم آورند.