آخرین ویرایش در مهر 8, 1404 توسط رضا اسد زاده
رضا بدرالسما، هنرمند نگارگر، در یادداشتی به مناسبت چهلمین روز درگذشت استاد فرشچیان، او را هنرمندی خواند که «هفت اقلیم هنر» را نه بر نقشه بلکه بر دل‌ها پیمود و میراثی از اخلاص، معنویت و نوآوری به جا گذاشت.
تصویری از شخصیت و شیوه کاری
بدرالسما از نخستین دیدار خود با فرشچیان می‌گوید که انتظار رویارویی با شخصیتی دور از دسترس داشت؛ اما با فروتنی، مهربانی و برخوردی انسانی روبه‌رو شد که تأثیر اخلاقی او بر شاگردان را عمیق‌تر می‌کرد. آنچه در آثار و محیط کار فرشچیان بیشتر به چشم می‌آمد، ترکیب اخلاصِ دینی و دقتِ هنری بود؛ او پیش از هر نقاشی وضو می‌گرفت، روبه‌قبله کار می‌کرد و عشق به اهل بیت در سیمای بسیاری از آثارش هویدا بود.
میراث هنری و اجتماعی
بدرالسما تأکید می‌کند که فرشچیان همزمان سنت را پاسداشت و زبان تصویری نوینی ابداع کرد که نگارگری ایرانی را به روزگار معاصر آورد. آثار او ریشه در سنت داشتند اما فرم و رنگ‌بندی تازه‌ای ارائه کردند که مخاطب امروز را نیز درگیر می‌کرد. نمونه‌ای شاخص از این پیوند، طراحی ضریح حضرت اباعبدالله(ع) است که از نظر او نمادی از «اخلاص در هنر» محسوب می‌شود و هر بیننده‌ای را به احترامی عمیق نسبت به نیت هنرمند وا می‌دارد.
دغدغه‌ها و نگاه ملی
استاد فرشچیان نه تنها به هنر، که به سرزمینش علاقه‌مند بود؛ نگرانی او نسبت به حذف رشته نگارگری از هنرستان و بحران‌هایی همچون خشک شدن زاینده‌رود و فرونشست زمین نشان‌دهنده پیوند عاطفی و مسئولیت اجتماعی‌اش بود. بدرالسما می‌گوید فرشچیان بارها از کاهش توجه به آموزش مینیاتور در مراکز آکادمیک ابراز تأسف کرده و معتقد بود آموزشی منسجم کلید حفظ این میراث است.
پیام و ادامه راه
بدرالسما پیام چهلمین روز را این‌گونه خلاصه می‌کند: راه فرشچیان زنده است و وظیفه هنرمندان امروز، انتقال میراث او به نسل‌های بعدی است. او با اشاره به آماده‌سازی مجموعه کتاب‌های آموزشی نگارگری که خود در دست انتشار دارد، بر ضرورت تدوین منابع آموزشی و ایجاد بستر نشر دانش نگارگری تأکید کرد و افزود استقبال بین‌المللی از این تلاش‌ها نشانه‌ای از جهانی‌شدن این هنر است.
نکته پایانی
فقدان استاد فرشچیان ضایعه‌ای بزرگ برای هنر ایران است اما بدرالسما می‌گوید آنچه می‌ماند بیش از آثار مادی، شیوه زیستن و کار کردن او بود: هنری که با ایمان خلق شده و با اخلاص همراه است. تشییع باشکوه و حضور مردمی گسترده در مراسم وداع نشان داد آثار و شخصیت او فراتر از دایره هنرمندان، دل‌های مردم را تسخیر کرده است؛ وظیفه امروز جامعه هنری، پاسداری از این میراث و عملی کردن آرزوی استاد برای آموزشِ منسجم نگارگری است.
رضا اسد زاده هستم فوق لیسانس علوم انسانی و با بیش از 8 سال سابقه خبرنگاری .
