بررسی‌های موجود نشان می‌دهد که ایران گام‌های رو به جلویی از دولت الکترونیک به سوی دولت هوشمند برداشته و رشد قابل توجهی در عرصه خدمات الکترونیکی تجربه کرده است. در این میان، پنجره ملی خدمات دولت هوشمند به عنوان درگاه اصلی دسترسی به خدمات دولتی، حدود ۶۲ میلیون کاربر را به خود جذب کرده است که از این تعداد، حدود هفت میلیون کاربر در دوره فعالیت دولت چهاردهم به این مجموعه افزوده شده‌اند.
سازمان فناوری اطلاعات ایران، توسعه دولت هوشمند و تسهیل دسترسی شهروندان به خدمات مورد نیاز را به عنوان یکی از پروژه‌های کلیدی سال جاری تعریف کرده است.
در راستای ارائه خدمات سریع‌تر و کاهش تشریفات اداری، نقشه راه دولت هوشمند تدوین و به تصویب رسیده است. هدف نهایی از استقرار دولت هوشمند، ارائه خدمات آنلاین، سریع و بدون دردسر به مردم و در نهایت، کسب رضایت آنان است. با این وجود، ارزیابی‌ها حاکی از آن است که علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته در دهه‌های اخیر، روند استقرار کامل دولت الکترونیک و هوشمند از سرعت کافی برخوردار نبوده و دستاوردهای حاصل شده در مقایسه با تجارب سایر کشورها، با انتظارات همخوانی کامل ندارد.
متاسفانه، رویکردهای پیشین در توسعه دولت الکترونیک به صورت جزیره‌ای بوده و در حال حاضر شاهد تعدد سامانه‌ها و پایگاه‌های اطلاعاتی هستیم و بیشتر به جنبه‌های ظاهری هوشمندسازی توجه شده است تا به تحقق واقعی آن.
به باور مسئولان، یکی از مسائل حائز اهمیت در مدیریت منابع کشور، شکل‌گیری دولت هوشمند و ارائه خدمات غیرحضوری است. در این مسیر، دو عامل کلیدی نقش بسزایی دارند: کد ملی که به خوبی در کشور جا افتاده و بسیاری از خدمات از طریق آن ارائه می‌شود، و کد پستی که هنوز نتوانسته جایگاه واقعی خود را پیدا کند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تاکید کرده است که در حال حاضر، انسجام و یکپارچگی لازم بین کد پستی و خدمات دولتی به طور کامل محقق نشده و این موضوع باید در اولویت قرار گیرد. در همین راستا، گزارشی از اقدامات انجام شده در دولت چهاردهم به منظور یکپارچه‌سازی کد پستی با خدمات دولتی به وزارت ارتباطات ارائه شده و پیشرفت‌های مثبتی در این زمینه مشاهده شده است. انتظار می‌رود که در سال جاری شاهد عملیاتی شدن این طرح در دستگاه‌های اجرایی کشور و تکمیل تدریجی این فرآیند باشیم.
با این حال، شواهد موجود نشان می‌دهد که ایران در حال حاضر از مرحله دولت الکترونیک عبور کرده و در مسیر توسعه دولت هوشمند گام برمی‌دارد. در حوزه پنجره ملی خدمات دولت هوشمند، حدود ۶۲ میلیون کاربر به این درگاه مراجعه کرده‌اند که حدود هفت میلیون نفر از این تعداد در دوره فعالیت دولت چهاردهم به جمع کاربران آن پیوسته‌اند. به گفته کارشناسان، هیچ درگاه داده‌ای دیگری در کشور با این میزان کاربر وجود ندارد و این پنجره، بستری مناسب برای ارائه خدمات تمامی دستگاه‌های دولتی محسوب می‌شود.
معاون وزیر ارتباطات اعلام کرده است که در برنامه هفتم توسعه، تکلیفی مبنی بر هوشمندسازی سالانه ۲۰ درصد از خدمات دستگاه‌های اجرایی تعیین شده است.
در حال حاضر، خدمات هوشمند به یکی از ارکان مهم تحقق عدالت اجتماعی تبدیل شده و در دسترسی به خدمات دولتی، شاهد برابری فرصت‌ها برای اقشار مختلف جامعه هستیم و همگان می‌توانند از شرایط یکسان در کشور بهره‌مند شوند. این امر نشان‌دهنده نقش مهم فناوری اطلاعات در توسعه عدالت اجتماعی است.
اخبار معتبر ایران و جهان را در صبح آنلاین بخوانید
