تغییرات در پرونده ثبت جهانی هگمتانه و دلایل آن
در جریان چهل و ششمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو، محوطه باستانی هگمتانه با وجود ارائه اولیه پرونده‌ای مشترک با مرکز تاریخی شهر همدان، به تنهایی به ثبت جهانی رسید. این تصمیم با واکنش‌های مختلفی همراه بوده و سوالات بسیاری را در خصوص دلایل حذف بخش تاریخی شهر همدان از پرونده نهایی مطرح کرده است.
دلیل حذف بخش تاریخی همدان از پرونده
طبق توضیحات علی دارابی، معاون میراث فرهنگی، شورای جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی (ایکوموس) به پیوند تاریخی بین هگمتانه و بافت شهری همدان ایراداتی وارد کرده بود و خواستار بررسی بیشتر این موضوع در اجلاس‌های آینده شده بود. در نتیجه، با توافق اعضای کمیته میراث جهانی، بخش مرکز تاریخی شهر همدان از پرونده حذف شد و تنها محوطه باستانی هگمتانه به ثبت رسید.
دلایل فنی و رویه‌ای
- ایرادات ایکوموس: ایکوموس به عنوان بازوی مشورتی یونسکو، مسئولیت ارزیابی علمی پرونده‌های ثبت جهانی را بر عهده دارد. ایرادات این شورا به پرونده مشترک هگمتانه و مرکز تاریخی همدان نشان از عدم تطابق کامل این پرونده با معیارهای ثبت جهانی بود.
- پیچیدگی پرونده مشترک: پرونده‌های مشترک معمولا پیچیده‌تر بوده و نیازمند بررسی‌های دقیق‌تر و مستندات بیشتری هستند. حذف بخش تاریخی همدان باعث ساده‌تر شدن پرونده و افزایش شانس پذیرش آن شد.
- اهمیت بین‌المللی هگمتانه: محوطه باستانی هگمتانه به عنوان پایتخت باستانی مادها و یکی از مهم‌ترین مراکز تمدنی ایران و جهان، از اهمیت بالایی برخوردار است. ثبت این محوطه به تنهایی نیز گامی بزرگ در جهت حفاظت از میراث فرهنگی ایران محسوب می‌شود.
آینده پرونده و امید به ثبت کامل
علی‌رغم حذف بخش تاریخی همدان در این مرحله، مسئولین میراث فرهنگی تاکید کرده‌اند که هیچ محدودیتی برای ثبت این بخش در آینده وجود ندارد. همچنین، ایکوموس و سایر اعضای کمیته میراث جهانی بر اهمیت ثبت کامل این پرونده تاکید کرده‌اند. بنابراین، می‌توان انتظار داشت که در آینده نزدیک، تلاش‌هایی برای تکمیل پرونده و ثبت جهانی کل مجموعه تاریخی همدان انجام شود.
اهمیت ثبت جهانی هگمتانه
ثبت جهانی محوطه باستانی هگمتانه، گامی مهم در جهت حفاظت و معرفی این میراث ارزشمند به جهانیان است. این رویداد می‌تواند منجر به افزایش توجه به اهمیت تاریخی و فرهنگی ایران و همچنین جذب گردشگران بیشتر به این منطقه شود.
با احترام ، مجله خبری صبح آنلاین
