“`html
افشای فساد گسترده در واردات برنج هندی: یاشار سلطانی، با ارائه مستندات، از اختلاس ۱۵۰۰ میلیارد تومانی در واردات ۶۰ هزار تن برنج بی‌کیفیت از هند خبر می‌دهد. این واردات با استفاده از ارز دولتی صورت گرفته و نشان از شبکه‌ای پیچیده از فساد در ساختارهای دولتی دارد، ساختاری که ظاهراً از تغییرات دولت‌ها مصون مانده است.
شرکت «جا»، زیرمجموعه‌ای از دولت، مسئولیت واردات این محموله را برعهده داشته است. قرارداد اولیه در دولت سیزدهم منعقد و مجوز واردات توسط شرکت «سی»، یکی دیگر از زیرمجموعه‌های «جا»، دریافت شده است. این شرکت، برنج باسماتی ۱۱۲۱ را از شرکت‌های هندی «شیو شکتی»، «شری جاگدامبا» و «گول اینترنشنال» خریداری و به ایران وارد کرده است.
نمونه‌های برنج، پیش و پس از واردات، به آزمایشگاه یوروفاین آلمان ارسال شدند. نتایج آزمایش‌ها نشان از تفاوت فاحش کیفیت برنج وارداتی با نمونه اولیه دارد؛ به‌طوری‌که برنج وارداتی به مراتب پایین‌تر از استاندارد بوده و فاقد مجوز ورود است. اختلاف قیمت قابل توجه هر تن برنج (حدود ۵۰۰ یورو) نشان از سودجویی کلان در این پرونده دارد.
سلطانی، این برنج‌ها را تقلبی و آلوده می‌خواند. وی با اشاره به سابقه‌ی واردات برنج‌های بی‌کیفیت و آلوده از هند در سال‌های اخیر، این عمل را خطری جدی برای سلامت جامعه می‌داند. البته برخی فعالان این حوزه آلوده بودن برنج‌ها را رد می‌کنند.
کیفیت پایین، لزوماً به معنای آلودگی نیست
احمد حق، عضو سابق هیأت مدیره انجمن برنج، با تأیید عدم تطابق کیفیت برنج وارداتی با آنچه در قرارداد ذکر شده بود، آلوده بودن آن را رد می‌کند. وی می‌گوید آزمایشگاه یوروفاین عدم تطابق کیفیت را تأیید کرده، اما آلودگی را نه. اختلاف قیمت قابل توجه بین برنج وارداتی و قیمتی که در قرارداد ذکر شده (هر تن ۵۰۰ یورو) بخشی از فساد ۱۵۰۰ میلیارد تومانی این پرونده است.
گزارش نهایی آزمایشگاه یوروفین آلمان نشان می‌دهد تنها ۲ درصد از محموله، برنج باسماتی ۱۱۲۱ مرغوب بوده و بقیه برنج بی‌کیفیت و فاقد ارزش صادراتی است.
نقش پول سیاه در این معامله
کریم اهوان اکبری، رئیس انجمن واردکنندگان برنج ایران، بر مشکلات همیشگی واردات دولتی و لزوم حضور بخش خصوصی در این زمینه تأکید می‌کند. وی می‌گوید پلیس امنیت اقتصادی ماه‌هاست که این پرونده را پیگیری می‌کند و این مسئله شبیه به این است که مرغ در قرارداد فروخته شود، اما گنجشک تحویل داده شود. اختلاف قیمت قابل توجه بین برنج قراردادی و برنج تحویلی موجب سوءاستفاده‌های مالی گسترده شده است.
وی از پیگیری مسئولان ذی‌ربط برای رفع این سوءاستفاده مالی خبر می‌دهد.
یاشار سلطانی، به نقش افراد متنفذ در دولت‌های گذشته و فعلی در این قرارداد اشاره می‌کند. وی از نقش سه دانش‌آموخته دانشگاه امام صادق در دولت رئیسی و همچنین نقش مقامات دیگری در این معامله می‌گوید، اما در این گزارش سندی دال بر فساد در شرکت دولتی «جا» ارائه نمی‌شود.
واکنش‌های انجمن‌ها به این رویداد
مسیح کشاورز، دبیر انجمن تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان برنج ایران، از ایجاد شرکت‌های موازی با شرکت بازرگانی دولتی (GTC) به عنوان راهی برای دور زدن تحریم‌ها نام می‌برد و پیشنهاد استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای واردات و ذخیره‌سازی کالاهای اساسی را مورد تأکید قرار می‌دهد. وی می‌گوید عدم تطابق کیفیت در بخش خصوصی بسیار ناچیز است و دولت باید از فروشندگان شکایت کند.
وی همچنین به موضوع تفاوت کیفیت بین انواع برنج اشاره می‌کند و می‌گوید این به معنای غیربهداشتی بودن نیست، اما اختلاف قیمت قابل‌توجه ایجاد می‌کند.
افراد دخیل در این معامله
یاشار سلطانی از شرکت ۸ شرکت در مزایده و انتخاب ۳ شرکت و نقش رضا میری و مسعود افشین به عنوان نمایندگان این ۳ شرکت و همچنین نقش محسن افشین (برادر مسعود افشین که پیش‌تر به دلیل متهمی در پرونده برنج آلوده محکوم شده بود) در این معامله صحبت می‌کند. وی این معامله را یکی از صدها قرارداد مشابه در زمینه واردات کالاهای اساسی می‌داند.
“`
