سند ملی هنرهای تجسمی، طرحی بلندپروازانه برای ساماندهی و توسعه این حوزه هنری است که از زمان تصویب اولیه آن در سال ۱۳۹۹، همواره با واکنش‌های متفاوت هنرمندان و فعالان فرهنگی روبرو بوده است. این سند که قرار است به مسائل مختلفی از جمله مالکیت معنوی، اقتصاد هنر، و نقش دولت در حمایت از هنرهای تجسمی بپردازد، در مسیر تدوین خود با چالش‌ها و انتقاداتی مواجه شده است.
یکی از اصلی‌ترین انتقادات وارده بر این سند، عدم مشارکت کافی هنرمندان و انجمن‌های هنری در فرایند تدوین آن است. بسیاری از هنرمندان معتقدند که این سند بدون توجه کافی به نظرات و دیدگاه‌های آن‌ها تدوین شده و ممکن است منجر به محدودیت‌های بیشتر برای فعالیت‌های هنری شود. آن‌ها نگرانند که این سند به جای حمایت از خلاقیت و نوآوری، به ابزاری برای کنترل و نظارت بر هنر تبدیل شود.
از سوی دیگر، طرفداران این سند بر اهمیت وجود یک سند جامع و راهبردی برای توسعه هنرهای تجسمی تأکید دارند. آن‌ها معتقدند که این سند می‌تواند به ایجاد زیرساخت‌های لازم برای فعالیت هنرمندان، حمایت از اقتصاد هنر و ارتقای جایگاه هنرهای تجسمی در جامعه کمک کند.
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های هنرمندان، حفظ استقلال و آزادی بیان در هنر است. آن‌ها نگرانند که این سند بهانه‌ای برای اعمال محدودیت بر مضامین و محتوای آثار هنری شود. همچنین، برخی از هنرمندان نگرانند که این سند به جای حمایت از همه جریان‌های هنری، تنها به حمایت از جریان‌های خاص و مورد تأیید دولت منجر شود.
در مقابل، مسئولان فرهنگی بر قانونی بودن این سند و ضرورت آن برای ساماندهی حوزه هنرهای تجسمی تأکید دارند. آن‌ها معتقدند که این سند به هیچ وجه قصد محدود کردن آزادی هنرمندان را ندارد و تنها به دنبال ایجاد یک چارچوب کلی برای حمایت از هنر است.
با توجه به اهمیت این موضوع و اختلاف نظرهای موجود، ضروری است که در فرایند نهایی‌سازی این سند، به نظرات همه ذینفعان، از جمله هنرمندان، منتقدان هنری و کارشناسان حوزه فرهنگ، توجه شود. همچنین، باید تلاش شود تا تعادلی بین نیاز به ساماندهی و حمایت از هنرهای تجسمی و حفظ استقلال و آزادی هنرمندان برقرار شود.
در نهایت، موفقیت سند ملی هنرهای تجسمی به نحوه اجرای آن بستگی دارد. اگر این سند به گونه‌ای اجرا شود که به تقویت زیرساخت‌های هنری، حمایت از هنرمندان و ارتقای جایگاه هنر در جامعه کمک کند، می‌تواند به عنوان یک دستاورد بزرگ برای هنرهای تجسمی ایران تلقی شود. اما اگر این سند به ابزاری برای کنترل و نظارت بر هنر تبدیل شود، می‌تواند به لطمه زدن به این حوزه هنری منجر شود.
با احترام ، مجله خبری صبح آنلاین
