یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی موفق به تولید مواد هوشمندی شده است که قابلیت‌های بی‌نظیری در حوزه‌های مختلف از جمله پایش وضعیت سازه‌ها و تشخیص مواد شیمیایی و گازها ارائه می‌دهد. این مواد که قادر به تغییر رنگ دائمی یا موقت هستند، در واقع سنسورهای هوشمندی هستند که می‌توانند تغییرات محیطی را به صورت بصری نشان دهند.
این مواد هوشمند بر اساس نوع واکنششان به محرک‌های مختلف به چهار دسته تقسیم می‌شوند: ترموکروم (حساس به دما)، فوتوکروم (حساس به نور)، شیمیوکروم (حساس به مواد شیمیایی) و پیزوکروم (حساس به فشار و ضربه). از این رو، می‌توان از آن‌ها در کاربردهای متنوعی از جمله پایش وضعیت پل‌ها، تشخیص نشت گاز در معادن، ساخت پوشش‌های ضد خوردگی و حتی در صنایع نظامی استفاده کرد.
یکی از کاربردهای مهم این مواد در حوزه ایمنی معادن است. با استفاده از برچسب‌های حاوی مواد شیمیوکروم، می‌توان به راحتی وجود گازهای خطرناک مانند متان را تشخیص داد. این برچسب‌ها در صورت تماس با گاز متان تغییر رنگ می‌دهند و به این ترتیب به کارگران هشدار می‌دهند.
همچنین، این مواد در ساخت پوشش‌های هوشمند برای سازه‌هایی مانند پل‌ها کاربرد دارند. با استفاده از این پوشش‌ها می‌توان تغییرات تنش در سازه را به صورت بصری مشاهده کرد و از بروز حوادث احتمالی جلوگیری کرد.
تکنولوژی ساخت این مواد بسیار پیچیده است و تاکنون تنها تعداد محدودی از کشورهای پیشرفته به آن دست یافته‌اند. اما محققان ایرانی با تلاش و پشتکار موفق شده‌اند این فناوری را بومی‌سازی کنند. این دستاورد مهم، علاوه بر ایجاد ارزش افزوده بالا، می‌تواند به استقلال صنعتی کشور در زمینه تولید مواد پیشرفته کمک شایانی کند.
در مجموع، تولید مواد هوشمند در ایران نشان از پویایی و نوآوری در عرصه علم و فناوری کشور دارد. این دستاورد می‌تواند در آینده نزدیک تحولات چشمگیری را در صنایع مختلف ایجاد کند و به بهبود کیفیت زندگی مردم کمک کند.
با احترام ، مجله خبری صبح آنلاین
