بحران سلامت روان در ایران: ۲۵ درصد جامعه با اختلالات روانی دست و پنجه نرم می‌کنند
مطالعات اخیر نشان می‌دهد که ۲۵ درصد از جمعیت ایران با انواع اختلالات روانی روبرو هستند. دکتر شالبافان، متخصص روان‌پزشکی و سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، در گفتگویی به بررسی این معضل پرداخته و به ارائه راهکارهایی برای پیشگیری و درمان این اختلالات پرداخته است.
شایع‌ترین اختلالات روانی در کشور ما، اختلالات خلقی شامل افسردگی و اضطراب هستند. دکتر شالبافان با تاکید بر اهمیت پیشگیری از این اختلالات، بر پیچیدگی عوامل موثر در شیوع آنها و محدودیت‌های وزارت بهداشت در کنترل همه این عوامل اشاره کرده‌اند. عوامل اجتماعی و فرهنگی نقش مهمی در این زمینه دارند و نیازمند مداخلات جدی و فراگیر هستند.
راهکار اصلی وزارت بهداشت برای مقابله با این بحران، غربالگری و تشخیص زودهنگام اختلالات روانی است. پس از تشخیص، درمان با روش‌های دارویی و غیر دارویی، بسته به شدت بیماری و شرایط بیمار، ارائه می‌شود. این خدمات در مراکز جامع سلامت و مراکز سلامت روانی اجتماعی موسوم به “سراج” ارائه می‌شوند. در حال حاضر، ۱۰۰ مرکز سراج در سراسر کشور فعال هستند و خدمات تخصصی ارائه می‌دهند.
شیوع اسکیزوفرنی در ایران اندکی کمتر از میانگین جهانی (حدود یک درصد) است. با این حال، دکتر شالبافان بر لزوم حمایت‌های دارویی، توانبخشی و اجتماعی از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی تاکید دارند. وزارت بهداشت، با الگوگیری از رویکرد جهانی در حمایت از این بیماران، بسیاری از داروهای مورد نیاز آنها را تحت پوشش قرار داده است. هدف اصلی، بازگشت این بیماران به زندگی عادی با حداقل نیاز به بستری در مراکز درمانی است. حمایت خانواده و جامعه در این مسیر بسیار حیاتی است.
