تقریباً نیمی از جمعیت بزرگسالان ایالات متحده آمریکا، رقمی بالغ بر ۱۰۸ میلیون نفر، با عارضه فشار خون بالا دست و پنجه نرم می‌کنند. این وضعیت می‌تواند با تنگ و باریک کردن عروق خونی در ارگان‌های حیاتی بدن همچون قلب و کلیه‌ها، آسیب‌های بلندمدت و جبران‌ناپذیری را به بار آورد.

یکی از مهم‌ترین عوامل زمینه‌ساز بیماری مزمن کلیه، همین فشار خون بالا و کنترل نشده است. کلیه‌های ما نقشی حیاتی در دفع مواد زائد و مایعات اضافی از بدن ایفا می‌کنند. هنگامی که فشار خون بالا منجر به انقباض عروق خونی درون کلیه‌ها می‌شود، جریان خون به این ارگان‌ها کاهش یافته و عملکرد صحیح آن‌ها مختل می‌گردد. در چنین شرایطی، تجمع مایعات اضافی در بدن می‌تواند سطح فشار خون را حتی بیشتر افزایش داده و یک چرخه خطرناک ایجاد کند که در نهایت ممکن است به نارسایی کلیه منجر شود.

درک اعداد فشار خون

فشار خون، در واقع نیرویی است که خون در حین پمپاژ شدن از قلب به دیواره سرخرگ‌ها وارد می‌کند و واحد اندازه‌گیری آن میلی‌متر جیوه (mmHg) است. قرائت فشار خون شامل دو عدد است: عدد بالایی (سیستولیک) که نشان‌دهنده فشار خون هنگام ضربان قلب است و عدد پایینی (دیاستولیک) که فشار خون را هنگام استراحت قلب (بین ضربان‌ها) نشان می‌دهد. فشار خون طبیعی زمانی در نظر گرفته می‌شود که عدد سیستولیک کمتر از ۱۲۰ و عدد دیاستولیک کمتر از ۸۰ باشد.

فشار خون سیستولیک در بازه ۱۲۹-۱۲۰، به عنوان “افزایش یافته” طبقه‌بندی می‌شود. با این حال، تشخیص رسمی فشار خون بالا زمانی صورت می‌گیرد که میانگین سیستولیک ۱۳۰ یا بالاتر و/یا دیاستولیک ۸۰ یا بالاتر باشد. در صورتی که عدد سیستولیک به ۱۸۰ یا بالاتر یا عدد دیاستولیک از ۱۲۰ فراتر رود، این وضعیت می‌تواند نشان‌دهنده یک “بحران فشار خون” بوده و نیازمند مراجعه فوری به پزشک است.

به گفته یکی از اساتید پزشکی دانشگاه هاروارد، عدد بالایی (سیستولیک) میزان فشاری را نشان می‌دهد که خون در هنگام انقباض قلب به دیواره عروق وارد می‌کند، در حالی که عدد پایینی (دیاستولیک) فشاری را نشان می‌دهد که خون در زمان استراحت قلب به دیواره سرخرگ‌ها وارد می‌کند.

از این رو، پزشکان اکیداً توصیه می‌کنند برای کاهش فشار خون و محافظت از کلیه‌ها اقدام شود. حفظ سلامت کلیه‌ها برای پیشگیری از آسیب‌های بلندمدت به سایر اعضای بدن امری حیاتی است. در ادامه به برخی از توصیه‌های پزشکان اشاره می‌شود که می‌توان برای کنترل فشار خون و کاهش نیاز به دارو یا کاهش تعداد داروهای مصرفی برای کنترل آن، از آن‌ها بهره برد:

ایجاد عادات سالم در زندگی

فعالیت بدنی منظم می‌تواند به حفظ سطح پایین فشار خون و کاهش خطر ابتلا به فشار خون بالا کمک کند. کارشناسان توصیه می‌کنند حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط در طول هفته، شامل فعالیت‌های هوازی مانند دوچرخه‌سواری، شنا یا حتی پیاده‌روی، در برنامه روزانه گنجانده شود. با این حال، به یاد داشته باشید که هر نوع فعالیتی بهتر از بی‌تحرکی است.

کاهش وزن نیز می‌تواند احتمال بروز مشکلات سلامتی مرتبط با فشار خون بالا را کاهش دهد. اگر پزشک تشخیص داده است که دچار اضافه وزن یا چاقی هستید، کاهش ۷ تا ۱۰ درصدی وزن بدن می‌تواند تاثیرات مثبتی بر سلامتی شما داشته باشد.

همچنین، استعمال دخانیات می‌تواند به عروق خونی آسیب رسانده و خطر ابتلا به فشار خون بالا و بیماری‌های کلیوی را افزایش دهد. اگر سیگار می‌کشید، از آسیب‌های وارده به بدنتان آگاه باشید و برای دریافت راهنمایی در مورد برنامه‌ها و محصولاتی که به ترک سیگار کمک می‌کنند، با پزشک خود مشورت کنید.

مدیریت استرس

یادگیری روش‌های مدیریت استرس نیز می‌تواند تاثیر چشمگیری در کاهش خطر افزایش فشار خون و بهبود سلامت روحی و جسمی داشته باشد. فعالیت‌های توصیه شده برای مدیریت استرس عبارتند از:

• فعالیت بدنی منظم
• گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش
• تمرکز بر افکار یا تصاویر آرامش‌بخش
• انجام تمرینات مدیتیشن یا ذهن‌آگاهی
• یافتن سرگرمی‌های کاهش‌دهنده استرس

رعایت رژیم غذایی سالم

تغذیه سالم نقش مهمی در کاهش فشار خون ایفا می‌کند. در مقابل، مصرف بیش از حد سدیم (نمک) می‌تواند فشار خون را افزایش دهد، زیرا باعث احتباس آب در بدن شده و حجم مایعات و در نتیجه فشار خون را بالا می‌برد. اگر مبتلا به فشار خون بالا هستید، باید مصرف سدیم خود را به ۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز محدود کنید.

متخصصان همچنین ممکن است رژیم غذایی DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) را برای کنترل فشار خون بالا توصیه کنند. این رژیم بر مصرف غذاهای کم‌چرب و کم‌کلسترول، شامل لبنیات کم‌چرب یا بدون چربی، محدود کردن گوشت قرمز، شیرینی‌ها، قندهای افزوده و نوشیدنی‌های شیرین تاکید دارد.

برای دریافت اطلاعات کامل در مورد نحوه تنظیم یک رژیم غذایی سالم که تمامی نیازهای بدن شما را تامین کند، با پزشک خود مشورت کنید.

دلایل افزایش ناگهانی فشار خون

نوسانات فشار خون در طول روز امری طبیعی است. عوامل متعددی می‌توانند به طور موقت فشار خون را افزایش دهند، مانند استرس یا مصرف سیگار.

با این حال، افزایش بیش از حد فشار خون می‌تواند یک وضعیت اورژانسی پزشکی باشد که به آن “بحران فشار خون” گفته می‌شود و ممکن است با علائمی نظیر موارد زیر همراه باشد:

• تنگی نفس
• ضربان قلب سریع
• درد قفسه سینه
• اضطراب شدید
• سردرد شدید
• سرگیجه
• حالت تهوع
• مشکل در صحبت کردن
• مشکلات بینایی
• خونریزی از بینی

در صورت تجربه هر یک از این علائم، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.

اخبار معتبر ایران و جهان را در صبح آنلاین بخوانید

کلسیم؛ فراتر از استخوان‌ها: نقش محافظتی در برابر سرطان روده بزرگ

شناسایی ویروس کرونا جهش‌یافته در همسایه غربی ایران

یک میلیون نفر در ایران به بیماری صرع مبتلا هستند