شهردار تهران برای مقابله با بحران کم‌آبی، طرح نصب گسترده کاهنده‌های مصرف آب در پایتخت را پیشنهاد داد
آخرین ویرایش در آذر 4, 1404 توسط رضا اسد زاده
تهران، پایتخت ایران، همچنان با تهدید جدی بحران کم‌آبی دست‌وپنجه نرم می‌کند. این چالش که ریشه در تغییرات اقلیمی، رشد جمعیت و مدیریت منابع دارد، نیازمند راهکارهای فوری و پایدار است. در همین راستا، علیرضا زاکانی، شهردار تهران، اخیراً طرحی نوآورانه برای کاهش چشمگیر مصرف آب شهری ارائه کرده است: نصب گسترده کاهنده‌های مصرف آب در تمامی منازل. این طرح با هدف کاهش مصرف تا ۷۰ درصد و سبک کردن فشار از منابع آبی پایتخت مطرح شده است.
بحران آب در تهران؛ چالشی حیاتی که شهر را تهدید می‌کند
بحران کمبود منابع آبی در دهه‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی و اقتصادی جهان تبدیل شده است. رشد سریع جمعیت، توسعه شهرنشینی بی‌رویه، تغییرات اقلیمی، کاهش بارش‌ها، برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی و مدیریت ناکارآمد مصرف، مجموعه عواملی هستند که در بسیاری از کشورها از جمله ایران، فشار بی‌سابقه‌ای بر منابع آب وارد کرده‌اند. ایران به دلیل قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمه‌خشک جهان، سال‌هاست که با این مسئله دست‌وپنجه نرم می‌کند. پایتخت نیز از این قاعده مستثنی نیست و همواره با دغدغه تأمین آب پایدار مواجه بوده است. کاهش متوسط بارندگی، افزایش دمای هوا، تبخیر بالا و وابستگی شدید به منابع آب زیرزمینی، وضعیت تهران را در مرز هشدار قرار داده است. پیامدهای این کم‌آبی از خشکی تالاب‌ها و کاهش جریان رودخانه‌ها تا بحران در تأمین آب شرب برخی مناطق خود را نشان داده و این موضوع مدیریت مصرف آب را به یک اولویت ملی و محلی بدل کرده است.
«کاهنده‌های مصرف آب»؛ راهکار شهردار تهران برای نجات پایتخت
در مواجهه با این چالش حیاتی، علیرضا زاکانی، شهردار تهران، پیشنهاد داده است که مدیریت محلی شهر، با نصب دستگاه‌های کاهنده مصرف آب در منازل، گام مؤثری در کاهش مصرف شهری بردارد. وی تأکید کرده است که با سپردن مدیریت آب پایتخت به شهرداری، می‌توان اقدام به نصب این کاهنده‌ها در منازل شهروندان کرد و به این ترتیب، میزان مصرف آب را بدون کاهش کیفیت، به طرز چشمگیری کاهش داد. به گفته زاکانی، این طرح قابلیت کاهش مصرف را بین ۳۰ تا ۷۰ درصد دارد.
این کاهنده‌ها دستگاه‌های کوچکی هستند که با ترکیب جریان آب با هوا یا محدود کردن فشار و دبی خروجی، در عین حفظ کارایی، میزان آب مصرفی را بهینه‌سازی می‌کنند. شهردار تهران هزینه هر ست از این کاهنده‌ها برای یک منزل را حدود یک میلیون تومان اعلام کرده و اظهار داشته که این تجهیزات در منزل شخصی وی نیز نصب شده‌اند. وی با اشاره به اینکه اگر ۱.۲ میلیارد مترمکعب آب موجود بر اساس جمعیت پایتخت تقسیم شود، روزانه ۱۳۰ لیتر برای ۲۴ میلیون نفر تأمین می‌گردد، تأکید کرد که با اجرای این طرح در تهران (با جمعیت حدود ۹.۵ میلیون نفر ساکن دائم و ۳ تا ۴ میلیون نفر روزانه)، می‌توان تا ۱۱ میلیون مترمکعب آب اضافی را به صورت مؤثر مدیریت و ذخیره کرد. هدف اصلی از این اقدام، کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی و شبکه تأمین آب شهری و پیشگیری از تشدید بحران کمبود آب در پایتخت عنوان شده است.
آشنایی با انواع «کاهنده‌های مصرف آب»؛ ابزارهایی برای صرفه‌جویی هوشمند
در شرایطی که لزوم صرفه‌جویی در مصرف آب بیش از پیش احساس می‌شود، اتکا صرف به صرفه‌جویی رفتاری کافی نیست. استفاده از ابزارهای هوشمند و فناوری‌های کاهنده به عنوان مکمل روش‌های رفتاری اهمیت زیادی پیدا کرده است. تجهیزات کاهنده مصرف آب بدون نیاز به تغییرات جدی در عادات روزمره، می‌توانند بخش قابل توجهی از هدررفت را مهار کنند. برخی از مهم‌ترین انواع کاهنده‌های مصرف آب عبارتند از:
سرشیرهای کاهنده و پرلاتورها: این قطعات کوچک که در شیرهای روشویی یا ظرف‌شویی نصب می‌شوند، با محدود کردن دبی آب به حدود ۴ تا ۸ لیتر در دقیقه (در مقایسه با شیرهای معمولی که بیش از ۱۰ لیتر مصرف می‌کنند) و ترکیب آب با هوا، ضمن حفظ حس فشار، مصرف را تا ۴۰ درصد کاهش می‌دهند. پرلاتورها همچنین از پاشیده شدن آب جلوگیری کرده و جریان یکنواخت و نرمی ایجاد می‌کنند.
سردوش‌های کم‌مصرف: با طراحی مهندسی‌شده، این سردوش‌ها جریان آب را به ذرات ریزتر تقسیم می‌کنند و دبی را به ۶ تا ۹ لیتر در دقیقه محدود می‌سازند، بدون اینکه تجربه استحمام تحت فشار از بین برود.
فلاش‌تانک‌های دوحالته: این فلاش‌تانک‌ها امکان تخلیه آب در دو حجم متفاوت (کم‌مصرف ۳ تا ۴ لیتر و پرمصرف ۶ تا ۹ لیتر) را فراهم کرده و از هدر رفت بی‌مورد آب در سرویس‌های بهداشتی جلوگیری می‌کنند.
شیرهای اهرمی، زمان‌دار و پدالی/لمسی: شیرهای اهرمی به دلیل سرعت در قطع و وصل جریان، هدر رفت را کاهش می‌دهند. شیرهای زمان‌دار پس از مدتی مشخص به صورت خودکار قطع می‌شوند، و شیرهای پدالی یا لمسی نیز با فعال‌سازی سریع و قطع فوری، در بهینه‌سازی مصرف آب بسیار مؤثر هستند.
سیستم‌های کنترل هوشمند آبیاری و نازل‌های کم‌مصرف: این سیستم‌ها با استفاده از حسگرهای رطوبت خاک و اطلاعات آب‌وهوایی، آبیاری فضای سبز را با دقت و در زمان لازم انجام می‌دهند و می‌توانند مصرف آب در بخش کشاورزی و فضای سبز را تا ۶۰ تا ۷۰ درصد کاهش دهند.
نگاهی به آینده؛ کاهنده‌های مصرف آب، گامی در مسیر مدیریت جامع منابع آبی تهران
پیشنهاد شهردار تهران مبنی بر نصب کاهنده‌های مصرف آب در منازل، بی‌تردید گامی عملی و مؤثر در راستای کاهش مصرف آب شهری است. این طرح پتانسیل بالایی برای کاهش فشار بر منابع آبی پایتخت و مدیریت بهینه این مایه حیاتی دارد. با این حال، باید توجه داشت که موفقیت نهایی این طرح نه تنها به استقبال عمومی و نحوه اجرای گسترده آن بستگی دارد، بلکه نیازمند همراهی با سیاست‌های کلان‌تر مدیریت منابع آب در بخش‌های دیگر (مانند کشاورزی و صنعت) و همچنین فرهنگ‌سازی مداوم برای مصرف بهینه آب است. کاهنده‌های مصرف آب می‌توانند بخش مهمی از پازل مدیریت بحران آب باشند، اما راه‌حل کامل و پایدار این چالش بزرگ، مستلزم یک رویکرد جامع و همکاری همه‌جانبه از سوی مسئولان و شهروندان است.
مطالب مرتبط
- آلودگی شدید هوای تهران در وضعیت قرمز قرار گرفت؛ هشدارهای جدی برای سلامت عمومی پایتخت
- وزیر خارجه ونزوئلا به ساعر: نام ونزوئلا برای دهان آلوده به جنایت نیست
- بررسی تحول نوبت‌دهی خدمات سلامت روان در ایران؛ مقایسه روش‌های سنتی، پلتفرم‌های رایج و سامانه روانشناس 24
- وزیر خارجه ونزوئلا به ساعر: نام ونزوئلا برای دهان آلوده به جنایت نیست
رضا اسد زاده هستم فوق لیسانس علوم انسانی و با بیش از 8 سال سابقه خبرنگاری .
