## دیدگاه مراجع تقلید درباره حجاب اجباری: “از ابتدا مخالف گشت ارشاد بودیم”
اخیراً، مسعود مزیکیان به قم سفر کرد و با مراجع تقلید دیدار داشت. این دیدارها در حالی برگزار شد که مهمترین خبر از آن، بیانات آیتالله مکارم شیرازی در مورد حجاب اجباری بود. بخشهایی از این بیانات در رسانههای دولتی سانسور شد.
در ویدئویی کوتاه که از بخش سانسور شده این دیدار منتشر شده، آیتالله مکارم شیرازی با لحنی قاطع به مسعود مزیکیان میگوید: “در مورد حجاب، این نه عملی است و نه صحیح. حجاب هم باید عادلانه تصمیم گیری شود”. این اظهارات، تفسیر مهمی از زبان یکی از مراجع تقلید و از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به شمار میرود.
پیش از این، آیتالله جوادی آملی، یکی دیگر از اعضای جامعه مدرسین، با لحنی ملایمتر به نامههای مردم در خصوص حجاب و عفاف اشاره کرده و گفته بود: “اعتقاد بر این است که با فشار انسان می توان این روسری را جلو انداخت. اندکی این عفاف و این حجاب نیست. مسئله حجاب و عفاف در بازار آشفته با سرنیزه حل نمی شود”.
به نظر میرسد طیف سنتی حوزه علمیه قم، از رویکرد دولت در برخورد با برهنگی ناراضی هستند و آن را در اجرای احکام اسلامی در سطح اجتماعی مؤثر نمیدانند.
آیتالله سید محمدعلی ایازی، مدرس حوزه علمیه قم و یکی از اعضای شورای مرکزی مدرسین و پژوهشگران حوزه علمیه، معتقد است: “همه مراجع تقلید از آنچه تحت عنوان گشت ارشاد رخ میداد، ناراضی بودند و مراجع تقلید نیز به موضوع حجاب اجباری اعتراض کردند”.
او در گفتگو با “رویداد24” میگوید: “مراجع قم، گشت ارشاد را غیر قانونی و بی اساس در فقه اسلامی میدانستند”. به گفته ایازی، “تا آنجایی که من اطلاع دارم، مراجع تقلید، ارشاد را امری خارج از قانون و رفتاری میدانند که اصلاً در فقه اسلامی هیچ مبنایی برای تعرض به یک نامحرم ندارد. زن به خاطر حجابش، دست زدن به نامحرم حرام است. هیچ فقیهی چنین رویکردی نداشته است. به همین دلیل گشت ارشاد، که خوشبختانه دیگر شاهد آن نیستیم و نظام به این نتیجه رسیده که این رویکرد بسیار مضر است، مورد قبول مسئولان قرار نگرفت”.
او در خصوص نظر مراجع در خصوص وضع قوانین کیفری مرتبط با حجاب میگوید: “وضع قوانین کیفری با مشکل جدی مواجه است. منابع می گویند که اگر موضوع حجاب به عهده شرع باشد، قوانین کیفری مردم را تنبیه و آنها را به سمت قانون تشویق نمی کند. مسائل دینی یک امر فرهنگی است و مسائل فرهنگی راه حل های خاص خود را می طلبد”.
ایازی، بر اساس نظر آیتالله خمینی در مورد امر به معروف و نهی از منکر، تاکید کرد: “امام راحل در قسمت نهی از منکر مورد تعرض قرار گرفتند و فرمودند که اگر نهی از منکر منجر به کینه توزی شود و کراهت ایجاد کند، این عمل نه تنها واجب نیست بلکه حرام می شود”.
او به دغدغه قشر سنتی حوزه اشاره میکند: “قشر سنتی حوزه نگران نوعی طرد شدن در جامعه است. در مورد حجاب دو نظر وجود دارد. یک عقیده می گوید حجاب یک انتخاب شرعی است. یک دیدگاه می گوید این یک امر شرعی است که مسئولیت و تکلیف آن بر عهده دولت است”.
این عالم دینی ادامه میدهد: “صاحبان نظر دوم باید به این نکته توجه داشته باشند که دولت برای رسیدن به نتیجه مطلوب اجتماعی چه اقداماتی را باید انجام دهد، آیا روشهای به کار رفته در گذشته در انجام این فریضه دینی مفید و مؤثر بوده است یا از او ساخته شده است؟ پیش فرض بدتر است؟”
ایازی تاکید میکند: “نحوه برخورد دولت با موضوع حجاب از نظر ما بی فایده است، اما افرادی که به مسئولیت دولت معتقد هستند، کاری به این موضوع ندارند. برخی از افراد خودشان باعث آن نمی شوند. مثل تاریخچه فیلترینگ. برای این افراد شعار دینداری است. این گروه میخواهند بگویند ما از ارزشهای دین حمایت میکنیم”.
او دیدگاه اول را که حجاب را امری دینی شخصی میداند، مختص جریان اندیشه دینی میداند و میگوید: “حجاب حق انتخاب مردم است. اگر علاقه زیادی به اجرای آن دارید، باید از راهکارهای فرهنگی استفاده کنید”.
ایازی به دیدار ده سال پیش برخی از اساتید حوزه علمیه قم با مراجع نجف اشاره میکند: “ده سال پیش یکی از شخصیتها به دیدار مراجع نجف رفت. گفتند کاری که شما انجام میدهید (حجاب اجباری) اشتباه است. در عراق این کار را نکردند و وضعیت حجاب خیلی بهتر از ایران است”.
او با اشاره به اظهارات اخیر آیتالله مکارم شیرازی مبنی بر نادرستی و غیرعملی بودن حجاب اجباری، میگوید: “آیتالله مکارم نیز به همین نتیجه رسیدند که طرحهایی که در مجلس تصویب شده نتیجهای جز افزایش هزینههای دولت ندارد”.
ایازی میگوید: “امروز مجلس میگوید ما تخلف مستقیم و جریمه افراد بی حجاب در مقابل دوربین نمیکنیم. اما این کار هم تایید نمی شود چون فساد مالی ایجاد میکند و اشکال دارد”.
با احترام ، مجله خبری صبح آنلاین